Λατρευτικο κτισμα που φαινεται πως αποτελει τον παλαιοτερο χριστιανικο ευκτηριο οικο της Θεσσαλονικης,εντοπισαν οι αρχαιολογοι της 9ης Εφορειας Βυζαντινων Αρχαιοτητων κατω απο την τρικλιτη παλαιοχριστιανικη βασιλικη,στον υπο κατασκευη σταθμο μετρο Σιντριβανιου.Προκειται για επιμηκες μονοχωρο λατρευτικο κτισμα του 4ου αιωνα,που συνδεεται με δυο συσταδες καμαροσκεπων ταφων και πιθανως με θεση μαρτυριου.Το λατρευτικο κτισμα περιελαμβανε ψηφιδωτο δαπεδο,τμημα του οποιου αποκαλυφθηκε με την αποσπαση του υποστρωματος του μαρμαροθετηματος του Ιερου Βηματος της βασιλικης.Μεσα σε πλαισιο απο τριχρωμο πλοχμο εικονιζεται σε λευκο καμπο θεμα με κλιματιδα.Στο κεντρο δεσποζει το μυθικο πουλι Φοινιας με φωτοστεφανο και 13 αχτιδες.Στο κατω μερος εικονιζονται πουλια απο τα οποια διατηρουνται τα 7,πεντε απο αριστερα και 2 απο δεξια.Οπως εικαζουν οι αρχαιολογοι,τα πουλια ηταν τοποθετημενα ανα εξι εκατερωθεν του Φοινικα,οποτε απεικονιζεται αλληγορικα ο Χριστος-Φοινικας με τους Αποστολους-πουλια.Ο Φοινικας συμβολιζει την αθανασια και την αφθαρσια που κερδιζεται δια της θειας ευχαριστιας(συμβολιζεται απο την κλιματιδα).Η συγκεκριμενη συνθεση ειναι μοναδικη για τη Θεσσαλονικη,αν και ο Φοινικας απανταται στον τρουλο της Ροτοντας.Το ψηφιδωτο χρονολογειται περιπου στα τελη του 4ου στις αρχες του 5ου αιωνα μ.Χ.,χρονολογηση που συμφωνει και με τη φυσιοκρατικη αποδοση,την ευκαμψια των βλαστων και τη ρευστοτητα του σχεδιου.Στο κεντρικο κλιτος τα σπαραγματα του ψηφιδωτου κατω απο τη πλακοστρωτη απεικονιζουν σχηματα και θεματα με ευρεια χρηση απο το δευτερο μισο του 4ου ως τα τελη του 5ου αιωνα στα δαπεδα της Θεσσαλονικης σε συνεχεια της αισθητικης που καθιερωθηκε στο Γαλεριανο συγκροτημα και την αγορα.Τον 5ο αιωνα το μονοχωρο κτισμα μετατρεπεται σε τρικλιτη βασιλικη με την επεκταση προς βορρα και νοτο και περιλαμβανει κογχη,συνθρονιο,και υπερυψωμενο ιερο βημα.Τα κλιτη της βασιλικης χωριζονται με κιονοστοιχιες.Στο νοτιο κλιτος συμπεριλαμβανονται οι δυο συσταδες των καμαροσκεπων ταφων.Το ιερο βημα και το κεντρικο κλιτος καλυπτονται με μαρμαροθετημα,το βορειο κλιτος με πλινθες πλακες και το νοτιο με κονιασμα.Τους τοιχους κοσμουν ορθομαρμαρωση και τοιχογραφιες.Τον 7ο αιωνα επειτα απο εκεταμενη καταστροφη ο ναος ανακαινιζεται με φτωχα υλικα.Ησυνολικη διαρκεια ζωης του ναου δεν υπερβαινει τον 8ο-9ο αιωνα,οποτε και εγκαταλειπεται.Ενδιαφερον παρουσιαζει εξαλου,και η αποκαλυψη κατασκευης κυκλικης κατοψης,λιθοκτιστης στο πανω μερος και λαξευμενης στο φυσικο εδαφος,συνολικου υψους 7.20 μετρων.Η επιχωση της κατασκευης αποκαλυψε μικρη ποσοτητα κεραμεικης υστερορωμαικων χρονων, ομως το χαλκινο νομισμα του Κωνστα του Α'(347-348 μ.Χ.),που ηρθε στο φως μεσα στη λιθοδομη των τοιχοματων,χρονολογει την κατασκευη στο πρωτο -δευτερο του 4ου αιωνα μ.Χ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου